"Các dân quân xác nhận chiến dịch thành công, kích nổ một máy bay quý hiếm của Nga tại sân bay Machulishchy gần thủ đô Minsk. Đây là hoạt động phá hoại thành công nhất kể từ năm 2022", Franak Viacorka, cố vấn của lãnh đạo đối lập lưu vong Belarus Sviatlana Tsikhanouskaya, thông báo trên Twitter hôm 26/2.

Viacorka nói rằng hai "dân quân" đã sử dụng máy bay không người lái (UAV) cỡ nhỏ tiến hành vụ tập kích, thêm rằng họ đã rời Belarus an toàn. Ông Viacorka không nói rõ mục tiêu bị tập kích là máy bay gì, nhưng nói rằng nó trị giá hơn 348 triệu USD.

Truyền thông Belarus đưa tin ít nhất hai vụ nổ đã vang lên tại sân bay Machulishchy ngày 26/2, khiến một vận tải cơ Nga và một thiết bị dọn tuyết bị hư hại.

Trong khi đó, một số tổ chức truyền thông đối lập ở Belarus cho rằng phi cơ bị tập kích là máy bay cảnh báo sớm A-50. Đây là loại máy bay được mệnh danh "mắt thần trên không" nhờ khả năng giám sát vùng trời rộng lớn, phát hiện được những mục tiêu thường ẩn mình trước radar mặt đất.

Kênh WarGonzo ủng hộ quân đội Nga với hơn một triệu lượt theo dõi trên Telegram thông báo "UAV đã tấn công cơ sở hạ tầng gần thủ đô Minsk của Belarus, nơi có khí tài của không quân Nga", đồng thời so sánh thông tin này với vụ tập kích bằng UAV nhằm vào căn cứ không quân chiến lược Engels của Nga tại tỉnh Saratov hồi tháng 12/2022.

Giới chức Nga, Belarus và Ukraine chưa bình luận về thông tin.

Giới chuyên gia quân sự phương Tây cho rằng máy bay A-50 là một trong những ưu thế lớn nhất của Nga so với quân đội Ukraine nhờ khả năng phát hiện vật thể bay từ khoảng cách 800 km và mục tiêu mặt đất từ cách 300 km. Máy bay này cho phép Nga xây dựng bản đồ tác chiến đường không sâu trong lãnh thổ Ukraine mà không cần bay qua biên giới, đồng thời phát hiện phi cơ bay thấp ở những khu vực mà radar mặt đất không thể quan sát.

Không quân Nga dường như đang biên chế 10 chiếc A-50, trong đó ít nhất một chiếc được triển khai tiền phương ở Syria, số còn lại được luân phiên vận hành và bảo dưỡng. Nga đang phát triển phiên bản A-100 với nhiều tính năng vượt trội, nhưng dự án bị đình trệ do thiếu ngân sách và thiết bị.

Belarus là đồng minh thân cận của Nga và cho phép Moskva sử dụng lãnh thổ làm nơi triển khai lực lượng tham gia chiến dịch tấn công vào Kiev hồi tháng 2/2022, nhưng Minsk không trực tiếp tham chiến hoặc gửi quân hỗ trợ lực lượng Nga.

Ukraine nhiều lần bày tỏ lo ngại Belarus có thể tham chiến cùng Nga, mối đe dọa tiềm ẩn buộc Kiev chuyển hướng quân sang bảo vệ miền bắc, trong khi tiếp tục giao tranh với Nga ở miền đông và miền nam. Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko khẳng định Belarus sẽ chỉ tham chiến nếu nước này bị Ukraine tấn công.

Vũ Anh (Theo AFP)

（作者：新闻中心）